Pierwszy rower górski: poradnik dla kupujących

Autor: Jiri Kaloc

Chcesz kupić swój pierwszy rower górski, ale nie wiesz, od czego zacząć? Ten artykuł jest właśnie dla Ciebie! Który rower będzie dla Ciebie lepszy: XC czy trail? Potrzebujesz roweru hardtail czy full suspension? To wszystko może wydawać się przytłaczające, ale na szczęście pierwszy rower możesz kupić, kierując się zaledwie kilkoma kryteriami. Z naszą pomocą wybór roweru stanie się łatwiejszy!

Rower XC czy trail?

Istnieje mnóstwo stylów jazdy na rowerze górskim. Aby uprościć sprawę, większość producentów wyraźnie rozróżnia dwa typy rowerów górskich: XC (cross-country) oraz trail. Poniższe opisy pomogą Ci zrozumieć różnice między nimi.

Rowery XC (cross-country)

  • Jazda długodystansowa: odpowiednie dla rowerzystów, którzy chcą wydajnie pokonywać duże odległości na leśnych ścieżkach, szutrze i średnio wymagających trasach.
  • Pokonywanie wzniesień: doskonałe na stromych, wymagających podjazdach dzięki lekkiej konstrukcji i efektywnemu przenoszeniu mocy.
  • Szybkość i kondycja: najlepsze dla osób, które lubią przejażdżki sprzyjające kondycji układu krążenia – szybkie i długie, ale bez wyzwań wymagających zaawansowanej techniki jazdy.

Rowery trailowe

  • Wszechstronna jazda w terenie: zaprojektowane z myślą o zróżnicowanych trasach – od gładkich singletracków po technicznie wymagające skaliste odcinki.
  • Pewność podczas zjazdów: zapewniają stabilność i kontrolę przy dużych prędkościach oraz na stromych zjazdach dzięki luźniejszej geometrii i lepszemu zawieszeniu.
  • Radość z jazdy: w sam raz dla rowerzystów lubiących skoki, spady i przeszkody, które sprawiają dużo frajdy na trasie.

Jaki masz budżet?

Każdy rowerzysta powinien sobie szczerze odpowiedzieć, jaki styl jazdy na rowerze górskim preferuje. Wtedy łatwiej będzie zdecydować się na któryś z opisanych wyżej typów rowerów. Jeśli wolisz rower trailowy, to musisz przygotować się na wydatek co najmniej 6500 złotych. Wynika to przede wszystkim z tego, że takie rowery muszą mieć pełne zawieszenie, tj. z przodu i z tyłu – a to jest kosztowne. Rowery XC zaliczamy do tzw. hardtails, czyli rowerów wyposażonych tylko w przednie zawieszenie – więc są znacznie tańsze. Dobry rower XC kupisz za 2000–3500 złotych.

Jeśli dysponujesz ograniczonym budżetem i stać Cię jedynie na podsta­wowy rower typu hardtail, nie przejmuj się! Na nim też – do pewnego stopnia – możesz uprawiać kolarstwo trailowe. Niektórzy twierdzą wręcz, że warto zacząć od hardtaila, ponieważ taki rower lepiej uczy kontroli i prawidłowej pracy ciałem. Poza tym rowery typu hardtail są lżejsze, mniej skomplikowane i łatwiejsze w utrzymaniu, co bez wątpienia doceni każdy początkujący. Zawsze możesz też kupić szersze opony i napompować je tak, by miały nieco niższe ciśnienie, aby poprawić przyczepność i kontrolę. Zapewni Ci to świetną zabawę, dopóki nie zgromadzisz funduszy na rower z pełnym zawieszeniem.

Rama roweru

Rama roweru to wyznacznik jego tożsamości. To ona mówi najwięcej o Tobie jako rowerzyście.

Kształt ramy, z której będziesz korzystać, zależy od tego, który rower kupisz: XC czy trailowy. W dolnym przedziale cenowym otrzymasz zapewne ramę o geometrii typowej dla rowerów XC, które i tak nie są przeznaczone do jazdy w trudnym terenie. Dopiero po przekroczeniu bariery 6500 złotych można szukać roweru o luźnej geometrii i pełnym zawieszeniu, czyli cechach typowych dla rowerów trailowych. Rodzaj ramy zależy więc od Twojego budżetu.

Jeśli chodzi o materiały, to w podanych przedziałach cenowych dostaniesz właściwie tylko ramy aluminiowe. To świetny, niezawodny materiał, na który decyduje się wielu rowerzystów – także ci, których stać na ramę z włókna węglowego. Rower z włókna węglowego jest lżejszy i sztywniejszy, ale też znacznie droższy – możesz spodziewać się dwukrotnie wyższej ceny.

Zawieszenie

W przypadku wyboru zawieszenia masz kilka opcji. Większość rowerów XC jest wyposażona w przednie zawieszenie o krótkim skoku wynoszącym około 80–100 mm. To w zupełności wystarcza do jazdy po łagodniejszym terenie. Rowery trailowe mają zazwyczaj znacznie dłuższy skok wynoszący 120–200 mm, dzięki któremu radzą sobie ze skokami, spadkami i trudniejszymi trasami. Jeśli więc planujesz pokonywać dłuższe zjazdy i szlaki, ale nie masz budżetu na rower trailowy z pełnym zawieszeniem, możesz zainwestować przynajmniej w widelec 120 mm. Dobrym pomysłem jest też dokupienie amortyzatorów pneumatycznych zamiast sprężyn.

Grupy osprzętu

Osprzęt to wszystkie komponenty potrzebne do zmiany biegów i hamo­wa­nia. Popularny osprzęt rowerowy, którego nazwy często można usłyszeć, to np. Shimano Deore, Sram GX Eagle czy Microshift Advent X. Także i w przy­padku osprzętu musisz podjąć kilka decyzji.

Przełożenia – dawno minęły czasy, gdy rowery górskie miały 3 tarcze i łącznie 24 biegi. Technologia poszła do przodu; pojawił się wyraźny trend, aby używać tylko jednej małej tarczy i kasety z 12 zębatkami o szalonej liczbie zębów w przedziale od 10 do 52. Unikaj najtańszych rowerów górskich, które nadal korzystają z 2 tarcz. Stosowanie tylko jednej tarczy ułatwia zmianę biegów, a rower jest lżejszy i wymaga mniej konserwacji. Rowery dla początkujących mają zazwyczaj ok. 9 biegów i liczbę zębów w przedziale między 10 a 42. Jeśli planujesz pokonywać dużo stromych wzniesień, warto dopłacić do zębatki z 50 zębami.

Hamulce – wybór powinien paść na hamulce tarczowe. Są o wiele bardziej niezawodne (szczególnie w deszczu), a także o wiele lepiej niż hamulce szczękowe radzą sobie z brudem i zanieczyszczeniami. Rowery górskie stawiają czoła siłom natury, więc często się brudzą. Hamulce są takim elementem, na którym nie powinno się oszczędzać. Podstawowe modele mają zazwyczaj tarcze o średnicy 160 mm z przodu i z tyłu. Jeśli planujesz długie zjazdy, rozważ dopłatę do modelu z co najmniej 180-milimetrową tarczą z przodu – da Ci to większą kontrolę nad hamowaniem.

Rozmiary kół

W branży rowerów górskich nastąpiło przejście z kół 26” na koła 27,5” i 29”. Dotyczy to niemal wszystkich rowerów XC i trailowych. Modele 27,5” mają zazwyczaj mniejsze ramy, a 29” – większe. Jeśli musisz dokonać wyboru, niżej kilka faktów o obu rozmiarach kół.

  • Koła 27,5” są bardziej zwrotne przy ruszaniu i zatrzymywaniu się. Ważą mniej, ale trzeba mocniej pedałować, aby utrzymać dynamikę jazdy.
  • Koła 29” zapewniają większą kontrolę i przyczepność oraz pozwalają utrzymać tempo przy mniejszym wysiłku, a drobne nierówności stają się mniej uciążliwe. Jednak takie koła są zarazem cięższe i mniej zwrotne na wąskich szlakach.

W większości przypadków zalecamy wybór kół 29″, o ile pozwala na to zalecany rozmiar ramy. Większe koła oznaczają przyjemniejsze doświadczenia dla początkujących rowerzystów. Dodatkowo warto pomyśleć o oponach i obręczach dostosowanych do jazdy bezdętkowej, gdybyśmy w przyszłości chcieli zrezygnować z używania dętek.

To już wszystko, co warto wiedzieć, jeśli chodzi o pierwszy rower. Później będziesz martwić się o inne elementy i parametry, takie jak szerokość kierownicy, regulowana sztyca siodełka itp. Kupując rower u renomowa­ne­go producenta, możesz mieć pewność, że otrzymasz solidne części o jakości odpowiedniej do ceny.

Wypróbuj rower przed zakupem

Na nowy rower decydujemy się także dlatego, że chcemy mieć sprzęt idealnie do nas dopasowany. Producenci zalecają rozmiary w zależności od wzrostu, ale ludzie różnią się od siebie. Przed zakupem zawsze wsiądź na rower, by sprawdzić, jak do Ciebie pasuje.

Wystarczy teorii. Zapoznaj się z kolejnym artykułem, w którym omawiamy najlepsze (naszym zdaniem) rowery XC oraz trailowe, a także akcesoria do nich.

Artykuł powstał we współpracy ze skoda-auto.pl