Vier toptips: hoe gebruik je je versnellingen efficiënt?

Door Christopher Ashley

Hoeveel versnellingen je ook nodig hebt, er zijn enkele basistips die je helpen om slijtage aan je groepset te voorkomen. Ook zorg je hiermee voor een betere output: de kracht die je levert, wordt efficiënter omgezet. Hier zijn enkele tips die beginners helpen om gewend te raken aan de grote keuze aan versnellingen.

Schakel veel en relax
Maak een kort rondje dat geschikt is om te oefenen met het schakelen. Het meest ideaal is een parcours met een paar klimmetjes en afdalingen. Ook wil je een variatie aan haakse en mooie, geleidelijke bochten. Schakel zo veel als mogelijk, gewoon om gewend te raken aan de hoeveelheid kracht die je op je pedalen moet zetten om bij de desbetreffende versnelling vooruit te komen.

Het doel is uiteindelijk om dezelfde ronde met dezelfde snelheid af te leggen, maar dan met minder inspanning. Wat natuurlijk ook een doel kan zijn, is dat je in een volgende omloop een hogere snelheid haalt, zonder dat je meer kracht levert. Om je progressie te bepalen moet je natuurlijk eerlijk naar jezelf toe zijn. Ook kun je een degelijke fietscomputer gebruiken die je helpt om de krachtoutput (in verhouding tot de hartslag) te registreren.

Schakel op tijd
Als je ziet dat je een bocht of helling tegemoet gaat, schakel dan vroegtijdig terug, al voordat je er bent. Dat is natuurlijk een tip die geldt voor alle transportmiddelen waarbij je moet schakelen, of het nou gaat om een Formule 1-auto, een vrachtwagen met oplegger of een hybride fiets met tien versnellingen voor gebruik in woon-werkverkeer. Hoe scherper de bocht of hoe steiler de helling, hoe verder je terug zult moeten schakelen.

New Shimano? #welovecycling

A post shared by We Love Cycling (@wlcmagazine) on

Dit terugschakelen stelt je in staat om opnieuw voldoende kracht te zetten en de pedalen weer gemakkelijk rond te draaien, zodra je de bocht hebt gemaakt of op de helling bent aangekomen. Een lagere versnelling betekent een grotere krachtoverbrenging van de benen naar het asfalt. Het vermindert ook de belasting op de aandrijfketting en groepset.

Ketting mag niet diagonaal staan
Zowel bij de cassette achter als de tandwielen voor is het zo dat de zwaarste versnelling het verst van het fietsframe is verwijderd. De kleinste versnelling zit dicht bij het frame. Schakel de ketting aan de voorzijde naar het buitenblad (de zwaarste versnelling dus) en doe achter juist het tegenovergestelde: schakel daar naar de lichtste versnelling. Je zult zien dat de ketting in dat geval diagonaal staat, zoals in de video hieronder.

Zo’n diagonale ketting belast de schakels van de ketting meer dan gewoonlijk bij een ketting die rechter tussen de cassette en het voorblad ligt. Het zorgt voor wrijving, iets wat we om twee redenen willen vermijden. In de eerste plaats omdat je er niet sneller van wordt. In de tweede plaats omdat de tandjes van de cassette en voorbladen erdoor slijten. Je levert in dat geval dus in aan efficiëntie en uit financieel oogpunt is het ook niet slim.

Schone versnellingen
Als je een heel pallet aan versnellingen hebt, draag je ook de verantwoordelijkheid daarvoor met je mee. De versnellingen maken je sneller en zorgen ervoor dat je efficiënter kunt rijden, maar aan de andere kant ben je meer tijd kwijt aan het onderhoud. Maak de ketting, cassette en tandjes schoon als je ziet dat er zwarte stukken op zitten.

Dit zorgt er niet alleen voor dat je beter en sneller kunt schakelen, het betekent ook dat je niet zo snel naar de fietsenzaak moet om versleten onderdelen te vervangen. Natuurlijk, we vinden het helemaal niet erg om naar de fietswinkel te gaan. Maar het is leuker om geld uit te geven aan het upgraden van je fiets dan aan het vervangen van kapotte onderdelen, nietwaar?